Antep’teki Ermeni mekteplerin en büyük müessis ve Hadimi Hallaç yan isminde bir ermenidir Şimdi Gaziantep sağlık müdürlüğü yanında odun ambarı olan bir mağara vardı. Bunun içine girdiğinizde taştan bir masa ve rahle ile karşılaşırsınız. Bunlar külünkle hususi suretle işlenerek kayadan yapılmış sabit bir zemine oturtturulmuş. Hallaç yan Antep’te hiç ermeni mektebi olmadığı bir zamanda ilk önce {40}ermeni öküz çocuk toplamış Bu mağaraya doldurmuş. Burada okutmaya yedirmeye yatırmaya başlamış. Bunların hayatlarını temin için ermeni milletine keşkül {yardım kampanyası}açmış {Verin millet verin kırk öksüzle bir mağarada kaldım demiş}şimdi bu söz Antep’te darbı meseldir{atasözü olmuş. Aceleci olan alacaklılara borçlular:{Ne var kırk öksüzle bir mağarada mı. Kaldın ?}Derler. Hallaç yan para toplamak için ta Avrupa’ya Amerika’ya kadar gidermiş. Bir gün Amerika’da bir milyoner uzun bir mektup yazıp içeri yollamış Kendiside kapıda beklemiş Milyoner kapıya çıkmış bu uzun mektubu okumaya vakti müsait olmadığını ne istediğini sormuş  buda kısaca meramını anlatınca hemen çıkarıp 2000 bin dolar vermiş. Gene bir gün Amerika’da başka bir ermeniye yardım istemeğe gitmiş kapıdan girmek istediği sırada içerden bir gürültü işitmiş milyoner acı acı birini tenkit ediyor. Niçin fazla bir kibrit sarf ettin diye bu vaziyet karşısında Hallaç yan epey tereddüt ediyor fakat ne olursa olsun içeri giriyor. Ve derdini anlatıyor. Milyoner birkaç bin dolar veriyor. Hallaç yan hayret ediyor. Milyoner bunun hayretini görünce konuşmaya başlıyor. Belki diyor benim bir tek kibrit için oğlumu azarladığıma ve birde sana bu kadar bağış verdiğime hayret ettin değil mi? Fakat o başka mesele bu başka mesele orada heder olan bir tek kibrit israf edilmişti yerinde sarf edilmemişti. Fakat bu para yerine sarf edilen bir paradır buna acınmaz sevinilir. Hallaç yan Antep in kast elbaşı {Eyüp oğlu mah}otururdu sanatı kunduracı imiş yukarda tesis ettiğini arz ettiğimiz ilk mağara mektebinin çevresini bilahare çok güzel binalar kurdurmuş {400} mevcutlu geniş bir okul açtırmıştır Halen bu binalar Gaziantep sağlık binası müdürlüğü olarak kullanılmaktadır. Antep’teki ermeni mekteplerinin üçte ikisin Hallaç yan öncülüğünde yapılmış. METELİK MEKTEBİ Gaziantep’te ecnebi ve akaliyet mektepleri hakkında ki cetvelin 25 numarasında yazılı  {Kilikya ermeni darul mualliminin }bir adı da Antep’te {Metelik mektebidir}O zaman kazanan her ermeni haftada bir metelik vermek sureti ile bu mektebi yaptıkları söylenir. Gene erm3ni mekteplerinden birinin adı da {Mangır mektebi}imiş. Buda Ermeniler tarafından haftada birer mangır vermek suretiyle yaşatılırmış. FİRER MEKTEBİ 1933 de parti ve halkevi olan bu mektebin bitişiğinde halen milli eğiteme bağlı kendirli kilisesi salonu var Fransız harbi zamanında Fransızlar tarafından işgal edilmiş ve askerlerin karargahı olmuş tam karşısında ve doğu tarafında takriben 20 metre mesafede{Gaziantep’in Çanakkale boğazı denmekte maruf}Çınarlı cami yakınındaki mektebe bir kere Fransızlar {400}adet {15.5}lu ağır obüs mermisi attılar. her iki binayı da yerle bir ettiler.Mutabiken askerlerine hücum emri verdiler.Senegalli Fransız ve ermeni askerler Duvardan evvelce açtıkları delikten hücum ettiler.Çınarlı cephesinde yıkıklar arasında siperlerde saklanan dört kahraman çetede bu hücum akınını durdurdular.Vurdukları Fransız askerlerinin silah ve elbiselerini alıp heyeti merkeziye ye telsi ettiler.   SENJOZEF MEKTEBİ Ermeni kız mektebi olan bu mektebin halk dilinde adı{Vercabit mektebidir}yahut {meryabit mektebi}dir halk firer ve senjozef mekteplerinin her ikisi de {Kendirli mektebi}ve Fransız kilisesinde {Kendirli kilisesi}derlerdi.