.
EKMEKÇİ HALİL’DEN FOTO KARADUMAN’AHamdoş olarak tanıdığımız Çapalı’lı Hamdi Doğan’ın “Türkiye İşçi Partisine Gönül verdim” adlı kitabını okumayı sürdürüyorum. Kimi zaman yıllardır hakkında bilgi edinmek için çırpındığım insanlar, bu kitapta karşıma çıkıyor. O zaman sevincime diyecek olmuyor.Sözünü ettiğim bu güzel insanlardan biri de Fotoğrafçı Halil Karaduman’dır. Yazar hemşerimiz Ahmet Ümit’le bir söyleşimiz sırasında onun ilk gençlik günlerine geldik. O zamanlar İGD’in en aktif üyelerinden biri olan Ümit şunları söyledi.“Polisler bizi kovaladığında sığındığımız ilk yerlerden biri Halil Karaduman amcanın fotoğrafçı dükkânı okurdu. Halil amca bizi hemen karanlık odaya sokardı. Ardı sıra gelen polisler dükkânda arama yapmak isterdi. O:“Buyun istediğiniz yeri arayın,” derdi. Polisler küçük stüdyonun her yerini hallaç pamuğu gibi attırırlardı. Sıra karanlık odaya gelince Karaduman’ı karşılarında bulurlardı.“Yooo, işte bu olmadı memur efendi. Burası bir fotoğrafçının namusu sayılan karanlık odasıdır. Orada müşterilerimin tab edilmeyi bekleyen filmleri vardır.” Gülümseyerek sözünü sürdürürdü:“Kapıyı açtığım anda filmler de yanar, bende yanarım, siz de yanarsınız. Kim bilir belki de o müşterilerim arasında vali beyin, emniyet müdürü beyin eşlerinin, çocuklarının da resimleri vardır. Buyurun, açın, girin içeriye. Ama mesuliyet artık benim değildir.”Polisler kıçlarına baka baka döner giderlerdi. Onlar gittikten sonra:“Çıkın çocuklar,” derdi Karaduman baba, her zaman yüzünden eksik olmayan gülümseyişiyle. “Tehlikeyi savdık.”Benim “fotoğrafçı Halil Karaduman” olarak bildiğim güzel insan, meğer daha önceleri fotoğrafçı değilmiş. Ekmekçiymiş. “Ekmekçi Halil” derlermiş kendisine. O yıllarda Gaziantep’te açılan il radyosunda yerel türkü programları yapan bir de ekibi varmış.Hamdoş’un kitabından öğreniyorum bunları.Hamdi Doğan bu bölüme şöyle başlıyor:“Türkiye İşçi Partisine gönül vermiş, gelişmesi için çalışmış, çaba harcamış, çok değerli arkadaşım Hali Karaduman…” İşçilerinin gözbebeği patronları Ekmekçi Halil’di o. İşçileriyle birlikte önlük giyinir, ekmek yaparmış, Bir gün Abdurahman Koçman adında biri gelmiş.“Halil usta, Gaziantep’te bir sürü pide fırını var. Bu fırınlarda karın tokluğuna çalışan insanlara yazık değil mi? Sen aydın bir insansın. Bu durumu vicdanın kabul ediyor mu? Evinde yakacak odunu kömürü yok. Lambasına koyacak gazı yok. Yiyecek bulguru, yağı, soğanı yok. Fırın sahiplerinin hiç vicdanı sızlamaz mı? O alevlerin, islerin karşısında ekmek pişirenin, hamur nakışlayanın, sıcak soğuk demeden çalışan bu insanların hakkını almak için bir sendikaları olması gerekmez mi?” deyince“Vay kardeşim, senin diline sağlık. Sen ne güzel insansın, dudaklarından bal damlıyor,” diyen Ekmekçi Halil onu kucaklayıp öpüyor. “Bu dava uğruna canımı, başımı feda etmeye hazırım,” deyince Unlu Mamulleri Sendikasının kurulmasına karar veriyorlar. Sendika 1963 yılında kuruluyor.Fırınlar dolaşılıp üye kaydediliyor. İşçileri toplayıp onlara sendikalı olmanın önemi anlatılıyor. Grev kararı alınınca Ekmekçi Halil sendikadan grev önlüklerini, “grev var” pankartını alıp Şıhcan’daki ekmek fırınına geliyor. İşçilerini etrafına toplayıp:“Arkadaşlar, sendika grev kararı aldı. Sizler de sendikanın üyelerisiniz. Karara uymanız lazım. Ben sizin işvereninizim. Sizleri sömürüyorum. Bu durumda birleşip greve gitmeniz şart. Benden haklarınızı söke söke alın.”Bu grev, fırın işçilerinin emeğe de yemeğe de ortak olmalarıyla sonuçlanıyor. Hamdoş’un, Halil Karamuman’la ilgili anlatısını paylaşmayı sürdürüyorum:“Halil Karaduman’ın, Türkiye İşçi Partisine, 1965’te çok emeği geçti. Halil her zaman yoksulun, ezilenin yanında oldu. 1978’de iki oğlu Ayhan ile Mürsel faşistlerin saldırısına uğradı. İki oğlu fena halde yaralandı.Haberi alan baba Karaduman “Faşizm salyasını akıtmaya başladı!” diyerek Devlet hastanesine koşuyor. Halil yarılı çocuklarının elleri avuçlarında, onlarla birlikte: “Yiğitler ölmez! Kahrolsun Faşizm! Sloganları atıyorlar.
